رۆژی چوارشهممه 2ی كانوونی یەكەم/دیسەمبەر به ئامادهبوونی قوباد تاڵهبانی جێگری سهرۆكی ئهنجومهنی وهزیران و ژمارهیهك زۆرلهبهرپرسانی حكومی و حزبی و چالاكانی مافی ژنان لهمهراسیمێكی تایبهتدا سهنتهری كوردستان بۆ جێندهرناسی له قهزای سۆران كرایهوه.
له وتهیهكدا قوباد تاڵهبانی جێگری سهرۆكی ئهنجومهنی وهزیران وێڕای ئاماژهکردن به ناوچهی سۆران رایگهیاند: ناوچهی سۆران لهمێژوودا زۆری گرنگی بهژن داوه و شوێنی خانزادی میری سۆرانه.
لهبهشێكی قسهكانیدا قوباد تاڵهبانی جێگری سهرۆكی ئهنجومهنی وهزیران وتیشی: 35% كارمهندانی حكومهت لهڕهگهزی مێن، كه ناتوانین شانازی به رێژهی ژنان بكهین له بهشداریكردن له بڕیارداندا.
وتیشی: دهبێت كار بكهین بۆ بهشداریكردنی ژنان لهبڕیارداندا، هێشتا بهشێكی زۆری كایهكانی ژیان له ههرێمی كوردستان بهدهست پیاوهوهیه.
جێگری سهرۆكی ئهنجومهنی وهزیران لهبارهی جێندهریشهوه وتی: یهكسانی جێندهر بنهمای كۆمهڵگهی پێشكهوتووه و ناهاوسهنگی جێندهر زیان به ئابووری و دهستی كار دهگهیهنێت.
لهبارهی بوونی ژنان له پۆستهكانی باڵای ههرێمی كوردستان قوباد تاڵهبانی وتیشی: لهكۆی 411 پۆستی باڵا تهنها 38 پۆستی باڵا بۆ ژنان تهرخان كراوه و لهئهنجومهنی وهزیرانیش تهنها یهك وهزیری ژنمان ههیه كه تاقانهیه، وتیشی رێژهی بهشداریكردنی ژنان له پۆسته باڵاكانی ههرێم زۆر كهمه.
لهكۆتایی قسهكانیشیدا هیواشی خواست كه ئهو سهنتهره خول بكاتهوه بۆ ژنانی ناو حزبهكانی كوردستان بۆ بهرهو پێشبردنی رۆڵی ژنان له بڕیاردان و بهشداریكردنیان و ههروهها سوپاسی وهزارهتی خوێندنی باڵا و وهزارهتی پلاندانان و ئهنجومهنی باڵای خانمان و سهرۆكی زانكۆی سۆران و رێكخراوهكانی دیكهی كرد كه دهرفهتیان بۆ كردنهوهی ئهو سهنتهره رهخساند.
ئهمهش دهقی وتارهكهی قوباد تاڵهبانی
ئامادهبوانی بهرێز
جێگای خۆشحاڵیمه كه ئهمڕۆ به یهكهوه لهپایتهختی میرنیشینی سۆران له شاری كهڵه ژنی ناوداری كورد خانزادی میری سۆران سهنتهرێكی توێژینهوهی جێندهر دهكهینهوه لهم ناوچهیه كه مێژووی رهسهنایهتی و رۆڵی ژن له كۆمهڵگا و بهرێوهبردن له دهسهڵات لهخۆ دهگرێت.
دهمهوێت دهستخۆشی لهسهرجهم ئهو كهس و لایانانه بكهم كه بیرۆكهی دامهزراندنی سهنتهری جێندهر ناسیان له زانكۆی سۆران هێنایه دی.
دیاره ئهم دامهزراندنه بهبێ كاروچالاكی پڕ بههای وهزارهتی خوێندنی باڵا و پلاندانان و سهرۆكایهتی زانكۆی سۆران و به بێ هاوكاری و پشتگیری ئهنجومهنی باڵای خانمان وئاژانسهكانی یوو ئێن وهمان و یوو ئن دی پی نهدههاته دی.
کردنهوهی سهنتهرێكی ئاوها لهم ههلومهرجه سهخته ئابووریهدا ئاماژهیهكه بۆ ئهوهی گرفتی ئابووری، كه گرفتێكی گهوره ومهترسیداره بهربهست نهبووه لهبهردهم ههوڵهكانمان بهرهو گهشهپێدان و بههێزتركردنی یهكسانی جێندهر كه ئامانجێكی گرنگی ئهنجومهنی باڵای خانمان و ئهنجومهنی وهزیرانی ههرێمی كوردستانه.
یهكسانی جێندهر یهكێكه له بنهماكانی كۆمهڵگایهكی دروست و پێشكهوتوو و ئهگهر راستیتان دهوێت لهم بوارهدا ئێمه له كوردستان زۆرمان ماوه.
هیوادارم كه ئهم سهنتهره هاوكارمان بێت چ وهكو حكوومهت چ وهكو كۆمهڵگا باشتر تێبگهین لهكاریگهری و گرنگی یهكسانی جێندهر لهسهر گهشهپێدانی سیاسی و ئابووری و كۆمهڵگایی كوردستان.پسپۆڕه جیهانیهكان له جێندهرناسی كۆكن كه نهبوونی هاوسهنگی جێندهر زیان دهگهیهنێت به باری ئابووری وڵات.نهبوونی هاوسهنگی لهنێو ژن و پیاو چ لههێزی كار چ لهكهرتی حكوومی و چ لهناو بهشهكانی دیكهی كۆمهڵگامان راستیهكه كه دهبێت دانی پیابنێین.
راستیهكه كه رۆڵی ژن له ساحهی سیاسهتی كوردستان و كاریگهری ژن لهسهر سیاسهتی گشتی كوردستان سنوورداره. ئهمه راستیهكه كه نهك تهنها كوردستانی گرتووهتهوه بهڵكو تهواوی خۆرههڵاتی ناوڕاستی گرتووهتهوه. بهڵام ئێمه نابێت ئهوه بكهین به بیانوو بۆ كار نهكردن. ئێمه لهوه باشترینله ههموو قۆناغهكانی پهروهرده تاكو زانكۆش رێژهیهكی باشی خوێندكار و قوتابی كچن.
بهڵام رێژهیهكی كهمتریان دهبینیت لههێزی كار. ئهمه نیشانهی ئهوهی كه تاكو ئێستا بازار و ئـابووری كوردستان نهیتوانیوه به تهواوی سوود لهو ئافرهته دهرچووانهی قوتابخانهو زانكۆمان وهربگرێت،كه به سهرپێوه تهماشای ئامارهكانی حكوومهت بكهیت له سهرهتادا بۆت دهرئهكهوێت كه رێژهیهكی باشی فهرمانبهری حكوومهتی كوردستان ژنن.
ئهگهر ههڵه نهبم پتر له 35٪ه، بهڵام كه به وردی ژمارهكان شیبكهیتهوه بۆمان روون دهبێت كه رێژهیهكی زۆری كهمی ئهو ژنانه له پۆستی باڵا یان پۆستی جێبهجێكارن. زۆربهیان له پۆستی كارگێرین و له ئاستی نزمدان. له 411 پۆستی باڵاوه له ناو حكوومهت تهنها ٣٨ ژنمان ههیه. له نێو ئهم ههموو وهزیره بهرێزانهی ئهنجومهنی وهزیران یهك ژنمان تیایه.كه تهماشای پارێزگار و قایمقامیهتهكان بكهیت ژمارهكان خراپتریشن. راسته ئێره پاریس نیه، سویسرا نیه، ئێره كوردستانه. رۆڵی جێندهر لهناو ماڵ و له بیئهی سیاسیمان لهبهر چهند بۆچوونی كۆنهپهرستی و محافزكارانه سنووردار كراوه.
لهناو بهشێكی زۆری كۆمهڵگامان قهبووڵكراوه كه پیاو سهرچاوهی داهاتی بنهماڵهیهكه و كه ژن و پیاو رۆلی تهواوكهری یهكتری دهبینن نهك هاوسهنگی له بهرپرسیارهتی یان رۆڵ له ژیانی رۆژانه. بۆچوونێك له كوردستان زاڵه كه دهبێت كچ زوو شوو بكات و رۆله سهرهكیهكهی بهخێوكردنی منداڵهكانیهتی و رێكخهری نێو ماڵه.
بهڕێزان، ئهم بۆچوونانه ههڵهن، هی سهردهمێكی دیكهن، بۆچوونی رهسهنی كوردیش نین.
لهمێژووی گهلهكهمان ئهم بۆچوونانه ههرگیز زاڵ نهبوونه، لهمێژووی كوردستان هاوسهنگیهكی زۆر زیاتر ههبووه لهنێوان ژن و پیاو له چاو ئهمڕۆ.
دووبارهی دهكهمهوه چهندین رێكخراوی نێودهوڵهتی، بانكی نێودهوڵهتی، نهتهوه یهكگرتووهكان، و هیتریش، ئاماژه بهوه دهدهن كه یهكسانی جێندهر گرنگه بۆ حوكمرانیهكی دروست، گرنگه بۆ گهشهپێدانی ئابووری وڵات، گرنگه بۆ نههێشتنی بێكاری و بۆ كهمكردنی ههژاری.
سیاسهتی جێندهری كوردستان، كه بهشێكی زۆری له پلان و ستراتیجیهتی ئهنجومهنی باڵای خانمان داڕێژراوه دهستپێكێكی باشه و جێگای شانازیمانه تێكڕای ئهو یاسانهیه له ساڵانی رابردوو له لایهن پهرلهمانی كوردستانهوه پهسهندكراوون، له ههمووشیان گرنگتر ههمواركردنهوهی یاسای باری كهسێتی و یاسای رووبهرووبوونهوهی توندوتیژی دژ به خێزان لهههرێمی كوردستانن بهڵام دهبێت، به كردار ئهم یاسانه جێبهجێی بكهین.
دهبێت پێكهوه، ژن و پیاو، حزبی سیاسی، حكوومهت، رێكخراوی نا حكوومی و به تایبهت چالاكوانی بواری ژنان، به پشتگیری كهسانی ئاینی و ریش سپی دێ و عهشیرهتهكانمان بهرپرسبین بۆ به دیهێنانی بهشداربوونێكی زیاتر و بهرچاوی ژنان له پرۆسهی بڕیاردان، ئهمه پێویستی به گۆڕانكاریهكی ریشهییه له شێوهی بیركردنهوهمان، و له فهرههنگی كارمان.
ئهم گۆڕانكاریه دهبێت له سهرهوه پاڵی پێوه بنرێت و له ئاستهكانی تر پشتیوانی بكرێت. دهبێت له پهروهردهی بنهڕهتییهوه دهست پێ بكات و له بازاری كار و سیاسهتدا خۆی ببینێتهوه.
رۆڵی چالاكوانی پشتیوانانی مافی ژنان و كچان گرنگه، بهڵام به بێ پشتگیری پیاو و كۆمهڵگا به تهنها پێیان ناكرێت. گۆڕانكاری لهم كهموكورتیهمان له كاتێكدا دهبێت كه ژن دهورێكی بهرچاو تر ببینن له بواری سیاسی و حكومڕانیدا.
لایهنه سیاسیهكانمان دهبێت به خۆیاندا بچنهوه و هاوسهنگیهكی گونجاوتر دروست بكهن له ههموو ئاستهكانیاندا. راسته ههندێك حزب له ههندێكی دیكه باشترن، بهڵام هێشتا له باشوری كوردستان سیاسهت وهك یاریهكی پیاوان مامهڵه دهكرێت.
لهمبارهیهوه ئێمه دهیان ساڵ له دوای پارته سیاسیه كوردستانیهكانی توركیاین، لهوێ به چاوی خۆم بینیومه چ رێزێك له كادره ژنهكانیان دهگیرێت و چ رێژهیهكی زۆریان ئهگهنه ئاستی بهرپرسیارهتی.
ئێمه له كوردستانی خۆمان له زۆر بواردا پێشكهوتووین،لهبیناسازی، لهرێگاوبان، لهدامهزراندنی دامودهزگاكان، بهڵام لهههندێك بواری تردا له چاو خۆمان دوا كهوتووین.
كه دێته سهر رۆڵی ژن له كۆمهڵگا، یان له سیاسهت یان له بینینی دهوری بهرچاو له بهرێوهبردن ئێمه له ئاستێكدا نین كه جێی شانازی بێت.
لهحكوومهت باوهرمان بهوه ههیه كه دهرفهت بڕهخسێت بۆ ههردوو رهگهز و به بێ جیاوازی سوود له خوێندن و خزمهتگوزاریهكان وهر بگرن و ههمان دهرفهتیان ههبێت تا دهگاته ئاستی ناوهندی بڕیار.
ئهم سهنتهری جێندهرناسیه دهتوانێت دهورێكی كاریگهر و بهرچاو ببینێت له گۆڕینی ئهم فهرههنگه.هیوادارم زوو زوو دهوره بكهنهوه بۆ ئێمهمانان له حكوومهت یان بۆ ئهندامانی مهكتهبی سیاسی حزبهكان.
هیوادارم ئهم سهنتهره ببێت به پاڵنهرێك بۆ نههێشتنی دیاردهی پهراوێزخستنی ژنان و نههێشتنی توندوتیژی دژی ژنان و هاوكارمان بێت بۆ بهدیهێنانی سهركهوتنی زیاتر له ئامانجهكانمان كه پهیوهندیدارن به یهكسانی جێندهر.
یهكسانی جێندهر مافێكه له مافه بنهڕهتیهكانی مرۆڤ و چۆن وهكو گهل و نهتهوهیك خهباتمان كردووه بۆ بهدیهێنانی مافی چارهنووس
دهبێت به ههمان باوهر خهبات بكهین بۆ بهدیهێنانی یهكسانی جێندهر، و ئـهمڕۆ ههنگاوێكی گرنگ ئـهنهین بهرهو ئـهو ئـامانجه
هیوای سهركهوتنتان بۆ دهخوازم.
ههر شاد بن.
به ئامادهبوونی بهڕێز قوباد تاڵهبانی جێگری سهرۆكی ئهنجومهنی وهزیران و یوسف گۆران وزیری خوێندنی باڵا و چهند بهرپرسێكی حكومی و حزبی مهراسیمی راگهیاندنی كۆتایی ئهنجامهكانی پرۆسهی ریزبهندی نیشتمانیی بۆ زانكۆكانی ههرێمی كوردستان لههۆڵی سهعد عهبدوڵڵا لهشاری ههولێر راگهیهندرا.
لهو مهراسیمهدا كه بۆ یهكهم جاره لهسهر ئاستی ههرێمی كوردستان و ناوچهكه بهڕێوهدهچێت، قوباد تاڵهبانی جێگری سهرۆكی ئهنجومهنی وهزیران له وتارێكدا رایگهیاند، "ئێمه مهسئول نین بهڵكو خزمهتكاری هاووڵاتیانین، گرنگه لهگهڵ خۆمان راستگۆ بین و لهویش گرنگتر ئهوهیه كه لهگهڵ هاووڵاتیان راستگۆتر بین."
سهبارهت به چاكسازی وتیشی کە ههنگاوی چاكسازی ههروا ئاسان نییه، بهڵام تاكو ئهم ههنگاوه نهنێین، گهشهپێدانی كهرتی خوێندنی باڵا سنووردار دهبێت.
ههروهها قوباد تاڵهبانی راشیگهیاند، "لهپهروهرده تا تهندروستی، له كارهبا بۆ كشتوكاڵ تا كهرتی ئابووری بهردهوام دهبین له ههوڵهكانمان بهرهو چاكسازی ریشهیی به مهبهستی خزمهتكردنی زیاتر."
هەروەها، جێگری سهرۆكی ئهنجومهنی وهزیرانی ههرێمی كوردستان رایگهیاند، "هیچ شتێك رێگر نیه له بهردهم چاكسازی ئیداری و گۆڕینی شێوازی كاركردنمان، له چهند كهرتی جیاجیا ههنگاوی گرنگمان ناوه بهرهو چاكسازی."
لهبارهی پرۆسهی رێزبهندی نیشتمانی زانكۆكانی كوردستان تاڵهبانی رایگهیاند: پرۆسهی رێزبهندی، له سهر ئاستی ستانداردی نێودهوڵهتی و لهسهر پێوهری گونجاو ههنگاوێكه له ههنگاوهكانی حكوومهتی ههرێمی كوردستان له پێناو گهشهپێدان به كهرتی خوێندنی باڵا.
لهكۆتایی قسهكانیدا جێگری سهرۆكی ئهنجومهنی وهزیران وتی، "گرنگه ریزبهندی و خۆ تهقیم كردن ببێت به مۆدێلێكی حكومڕانی له پێناوی گهشهكردن و شهفافیهتدا، ئهركی سهر شانمانه راستگۆ و شهفاف بین، و باشتر ههوڵ بدهین بۆ خزمهتكردنی هاوڵاتیانمان. چونكهن هاوڵاتیانمان شایستهی خزمهتی زیاترن."
ئهمهش دهقی وتارهكهی قوباد تاڵهبانی جێگری سهرۆكی ئهنجومهنی وهزیران
ئامادهبوانی بهرێز
بهیانیتان باش
بهخێربێن بۆ مهراسمی راگهیاندنی ریزبهندی نیشتیمانی بۆ زانكۆكانی كوردستان.
لهسهرهتادا دهمهوێت دهستخۆشی لهوهزیر و فهرمانبهرانی وهزارهتی خوێندنی باڵا بكهم بۆ ئهم ههنگاوه گرنگه و سوپاس و پێزانینی خۆم ئاڕاستهی ههموو ئهو زانكۆیانه بكهم كه لهپێناوی گهشهپێدانی كهرتی خوێندنی باڵا بهشداربوون لهم پرۆسهیه.
پرۆسهی رانكینگ، یان ریزبهندی، لهسهر ئاستی ستانداردی نێودهوڵهتی و لهسهر پێوهری گونجاو ههنگاوێكه له ههنگاوهكانی حكوومهتی ههرێمی كوردستان لهپێناو گهشهپێدان به كهرتی خوێندنی باڵا.
ریزبهندی زانكۆ له زۆربهی وڵاتانی پێشكهوتوودا ههیه. بۆ ئێمه لهههرێمی كوردستان، به ئهركی حكوومهتی دهزانم كه ههڵسهنگاندن بۆ دامودهزگاكانی خۆمان بكهین.
لهههمان كاتیش مافێكی بنهڕهتی هاووڵاتی و دایك و باوك و قوتابیانه تا بزانن ئاستی خزمهتگوزاری ئهو داموو دهزگایانهی خزمهتیان دهكهن كه ئهمڕۆ باسی زانكۆكانمان دهكهین له چ ئاستێكدایه.
حكوومهت و هاوڵاتی دهتوانن سودێكی زۆر لهو داتایانه وهر بگرن كه لهپرۆسهی داڕشتنی ریزبهندیهكاندا كۆ دهكرێنهوه.
بۆنموونه: كام زانكۆ لهپهیوهندی لهگهڵ كهرتی تایبهتدا باشتره، كام زانكۆ له توێژینهوهی زانستیدا پێشهنگه، و چهند نموونهیهكی تر.
لهههمان كاتدا ئالیهتێكی گونجاوه بۆ ئهوهی حكوومهت له ئاستێكی پێویست تهشخیسی كێشهیهك له زانكۆیهك یان لهچهند زانكۆدا بكات و ههوڵ بدات بۆ هاوكاری كردنی زانكۆكان لهپێناوی
چارهسهركردنی ئهو كۆسپانهی كه رێگرن لهگهشهپێدانی زانكۆكه.
ههروهها، هیوادارام وهزارهتی خوێندنی باڵا ههوڵی جدی بدات بۆ دووركهوتنهوه لهم سیستهمی قهبووڵ مهركهزی، و دهسهڵات دابهزێنێتهوه بۆ زانكۆكان تاكو خۆیان پێوهر دانێن بۆ قهبووڵكردنی خوێندكار، و دهرفهتیش بدهین به قوتابی خۆیان بواری خۆیان ههڵبژێرن لهو زانكۆیهی كه خۆیان ههڵیدهبژێرن.
ئهزانم ئهم ههنگاوه ئاسان نیه، بهڵام تاكو ئهم ههنگاوه نهنێین، گهشهپێدانی كهرتی خوێندنی باڵامان سنووردار دهبێت.
دانانی ریزبهندی بۆ زانكۆكانمان ههنگاوێكی گرنگیشه بهرهو شهفافی و دووباره دهستخۆشی له وهزارهت و زانكۆكان دهكهم بۆ بوێریان به ئهنجامدانی ئهم ههنگاوه.
گرنگه لهگهڵ خۆمان راستگۆ بین، گرنگتره لهگهڵ هاوڵاتیانمان راستگۆ تر بین.
به تایبهت كه بابهت پهیوهندیداره به نهوهی ئایندهمان. دانانی سیستهمێكی ریزبهندی كێبڕكێیهكی تهندروست له كۆمهڵگا دروست دهكات. كێبڕكێیهك كه دڵنیام دهبێته مایهی گهشهپێدان.گهشهپێدانیش له بهرژهوهندی ههردوك فێرخواز و حكوومهت.
لهم كاتهدا دهست خۆشی لهو زانكۆیانه دهكهم كه گهیشتنه ئاستی گرووپی "ب". هیوادارم ئهمانه ههوڵ بدهن بۆ ساڵی ئاینده بگهنه ئاستی گرووپی "ئا".
هیوادارم زانكۆكانی دیكه خۆیان ماندو تر بكهن، گهشه به نمرهكانیان بدهن وههوڵی جدی بدهن بۆ بهرزكردنهوهی ئاستیان بۆ گرووپی بهرزتر. ئهمه ناڵێم بۆ ئهوهی زانكۆكانی كه نمرهی باشیان هێنا لهخۆ بایی بن و لۆمهی ئهو زانكۆیانه بكهین كه ریزبهندی باشیان نیه. بهپێچهوانه، ئهمه دهرفهتێكه وهك تهحهدایهك بۆ ههمو زانكۆكان بۆ ئـهوای ساڵی داهاتوو باشتر بن لهم ساڵ.
فێرخوازهكانمان شایستهی خمهتگوزاری باشترن لهلایهن زانكۆكانمان. ههم زانكۆی حكوومی و ههم تایبهت. ئهمڕۆ دهرفهتێكی گرنگیشه بۆ ئهوهی بیهێنینهو بیرخۆمان كه ئهركی ئێمه، وهك كارمهندی حكوومهت خزمهتكردنی هاوڵاتیانه.
ههمیشه وتوومه، ئێمه مهسئوول نین، ئێمه خزمهتكاری هاوڵاتیانمانین. ئهمڕۆ له ههموو كاتێك زیاتر پێویسته باشترین خزمهت بگهیهنین به هاوڵاتیان، به تایبهت كه روو به روو ئهم ههموو كێشهو قهیرانانه بووینه. قهیرانهكانمان ههمهجۆرن. هۆكاری جیا جیاشیان ههیه. وهكو پێشتریش وتوومه، ئهگهر ئیڕادهمان ههبێت، كه ههمانه، ئهگهر بوێر بین و یهك ریز بین ئهتوانین روو به روو قهیرانهكانمان ببینهوه.
چاكسازی له بیدایهتدا ههندێك ئـازاری دهبێت ، بهڵام هاوڵاتیان دڵنیا دهكهینهوه كه ههموو ههوڵێك ئـهدهی چینی ههژار و كهم دهرامهت بپارێزین.
سهرهڕای گرفتهكانمان دڵنیام كه ئهتوانین ئایندهیهكی گهشتر دابین بكهین بۆ هاوڵاتیانمان و ههر وهزارهتێك ئهبێت ڕۆڵی خۆی ببینێت.
لهم بارودۆخهی ئهمڕۆمان، كه توانای داراییمان نیه پرۆژهی بیناسازی ئهنجام بدهین، و بهشداربین له رێوڕهسمی دانانی بهردی بناغه یان قوردێله بڕین، هیچ شتێك رێگر نیه لهبهردهم چاكسازی ئیداری و گۆڕینی شێوازی كاركردنمان.لهچهند كهرتی جیا جیا ههنگاوی گرنگمان ناوه بهرهو چاكسازی.
لهپهروهرده تا تهندروستی، لهكارهبا بۆ كشتوكاڵ تا كهرتی ئابووری بهردهوامین لهههوڵهكانمان بهرهو چاكسازی ریشهیی. بهرهو خزمهتێكی باشتر.
ئهمڕۆ ههنگاوێكی ترمانه بهرهو گهیاندنی خزمهتی باشتر. ههموو ههنگاوێك پارهی ناوێت، بهڵام ههموو چاكسازیهك پێویستی به روئیایهكه.
هیوادرام ئهم روئیای دروست كردنی كێبڕكێیهكی تهندروست له رێگای دانانی ریزبهندیهوه له كهرتهكانی دیكهش ببینین، لهنهخۆشخانهكانمان، لهقوتابخانهكانمان، لهدامودهزگاكانی تری حكوومهت .
گرنگه ریزبهندی و خۆ تهقیم كردن ببێت به مۆدێلێكی حكومڕانی لهپێناوی گهشهكردن و شهفافیهتدا. ئهركی سهر شانمانه راستگۆ و شهفاف بین، و باشترین ههوڵ بدهین بۆ خزمهتكردنی هاوڵاتیمان. چونكهن هاوڵاتیانمان شایستهی ئهوه زیاترن.
ههر شاد و سهربهرز بن.
بهمهبهستی دهربڕینی هاوخهمی بۆ گهلی فهڕهنسا قوباد تاڵهبانی سهردانی كونسوڵخانهی گشتی فهڕهنسای كرد له ههولێر.
وێڕای بهتوندی ئیدانهكردنی هێرشه تیرۆرستییهكانی شاری پاریس، قوباد تاڵهبانی به كونسوڵی گشتی فهڕهنسای راگهیاند: هێرشهكان له دژی ههموومان بوو نهك تهنها گهلی فهڕهنساو ئاماژەی بەوەشدا سووربونی حكومهت و گهلی فهڕهنسا له شهڕی دژی تیرۆر یهكێكه له هۆكارهكانی ئهم پهلاماره وجهختی كردهوه كه ئهم كردهوه تیرۆریستیانه وامان لێدهكات زیاتر سووربین لهسهر بهرز ڕاگرتنی ئەو بەها مرۆییانەی کە كۆماری فهڕهنسا و گهلی كوردستان بەیەکەوە دەبەستێتەوە.
جێگری سهرۆكی حكومهت پاڵپشتی گهل و حكومهتی ههرێمی كوردستانی دووپاتكردهوه بۆ ههر جۆره هاوكاری وههماههنگیهك له ڕوبهڕوبونهوهی تیرۆریستان و بهرێوهچوونی لێكوڵینهوهكان.
لهلای خۆیهوه ئالان گێپخات كونسوڵی گشتی فهڕهنسا سوپاسی سهردانهكهی كرد وهاوخهمی حكومهتی ههرێم و گهلی كوردستانی بهرز نرخاند.
دوێنێ بهڕێز قوباد تاڵهبانی، جێگری سەرۆكی حكومهتی ههرێمی كوردستان لهگهڵ محەمەد ئەحمەد قەساب، سەرۆكی دەزگای مینی حكومەتی هەرێمی كوردستان كۆبۆوه.
قوباد تاڵەبانی دەستخۆشی لەسەرۆكی دەزگاو تەواوی كارمەندانی دەزگای مینی كرد بۆ باش راپەراندنی كارەكانیان لەم كاتە هەستیارەدا وستایشی رۆڵی كارمەندانی دەزگای مینی كرد لەهاوكاریكردنی پێشمەرگە لە جەنگ دژی تیرۆرستانی داعش.
محەمەد ئەحمەد قەساب، چەند مانگێكە دەستبەكار بووە وەك سەرۆكی دەزگای مینی كوردستان.
بهڕێز قوباد تاڵهبانی رایگەیاند، ”ئەو كارمەندانەی كە هاوشانی پێشمەرگە، بەتایبەت كارمەندەكانی دەزگای مین، لە بەرەكانی پێشەوەی جەنگدان شایستەی دەستخۆشی و رێزگرتنێكی تایبەتن و گرنگە رۆڵە جوامێرەكانیان ستایش بكەین. تاكو ئێستاش چوار كارمەندی دەزگای مین لەكاتی پووچەڵكردنەوەی مین و بۆمبی شاراوە لەم جەنگی دژی تیرۆرستانی داعش شەهید بوون.“
هەروەها پشتگیری خۆی دەربڕی بۆ زوو پەسەندكردنی یاسای ماف و ئیمتیازاتی كارمەندانی دەزگای مین لە كوردستان كە ”دەبێتە پشتگیریەك و هاندەرێك بۆ ئەو كارمەندانەی كە رۆژانە ژیانیان دەخەنەبەر مەترسی لەپێناوی پاككردنەوەی خاكەكەمان لە مین و بۆمبی شاراوە.“
نیوهڕۆی ئهمڕۆ یهكشهممه ١٥-٢-٢٠١٥، بهڕێز نێچیرڤان بارزانی سهرۆك وهزیرانی ههرێمی كوردستان، به سهرۆكایهتیی شاندێك گهیشته بهغدا و له دیدارێكدا لهگهڵ بهڕێز حهیدهر عهبادی سهرۆك وهزیرانی عیراق، دوایین ڕهوش و پێشهاتهكانی عیراق، شهڕی دژی تیرۆرستانی داعش، گرنگیی هاوكاری و ههماههنگیی پێشمهرگه و سوپای عیراق له ڕووبهڕووبوونهوهی تیرۆردا، پشتگیریی هاوپهیمانیی نێودهوڵهتی له عیراق و ههرێمی كوردستان له شهڕی دژی داعش، دۆخی داراییی عیراق و ئهو قهیرانه داراییهی تهواوی عیراقی كردووهتهوه، تاوتوێ كرا.
پاشان له كۆبوونهوهیهكدا له نێوان ههردوو سهرۆك وهزیران و شاندی ههردوولادا، دوایین ڕێككهوتنی نهوتیی نێوان حكوومهتی ههرێمی كوردستان و حكوومهتی فیدرال و ئهو لێكنهگهیشتنهی له چهند بهندێكی ڕێككهوتنهكهدا ههبوو، گفتوگۆیان لهسهر كرا و دوای ئهوهی ڕوونكردنهوهی پێویستیان لهسهر درا و خشتهی ههناردهكردنی نهوت له لایهن ههرێمی كوردستانهوه خرایه ڕوو، ههردوولا پابهندیی خۆیان به ڕێككهوتنهكهوه دووپات كردهوه، بهڵام ئهوهی كێشهیهكی ههنووكهیی لهبهردهم ڕێككهوتنهكه دروست كردووه، ئهو قهیرانه داراییهیه كه تهواوی عیراقی گرتووهتهوه و لهم دۆخهدا حكوومهتی عیراق ناتوانێ وهك پێویست بودجهی ههردوو مانگی یهك و دوو بۆ ههرێمی كوردستان بنێرێت.
دوای كۆبوونهوهكهش له وهڵامی پرسیاری ڕۆژانامهواناندا، بهڕێز نێچیرڤان بارزانی دووپاتی كردهوه ههردوولا پابهندی ڕێككهوتنهكهن و لایهنی عیراقی بهو خشتهیه ڕازی بووه كه ههر سێ مانگ جارێك تێكڕای ههناردهكراوی نهوتی ههرێم ههژمار بكرێت. ڕوونیشی كردهوه كه لهبهر قهیرانی دارایی و نهبوونی كاش، حكوومهتی عیراق وهك پێویست و وهك له بودجهدا هاتووه، جارێ ناتوانێ پارهی ههرێمی كوردستان بدات. باسی لهوهش كرد كه كۆبوونهوهكه به كراوهیی ماوهتهوه و ئهمشهو دانیشتنێكی دیكهی كۆبوونهوهكه له نێوان ههدوولادا ساز دهكرێت.
له سهردان و دیدار و كۆبوونهوهكانی ئهمڕۆدا، ههریهكه له بهڕێزان قوباد تاڵهبانی جێگری سهرۆك وهزیران، فوئاد حسێن سهرۆكی دیوانی سهرۆكایهتیی ههرێم، وهزیرانی سامانه سروشتییهكان، دارایی و ئابووری، پلاندانان، وتهبێژی فهرمیی حكوومهت و سكرتێری ئهنجومهنی وهزیران، یاوهری بهڕێز سهرۆك وهزیران بوون.
پێشنیوەڕۆی ئەمڕۆ دووشهممه،10ی نۆڤەمبەری 2014، دانیشتنی پەرلەمانی کوردستان بە ئامادەبوونی ئەنجومەنی هەرێمی بۆ نەوت و گاز کە پێکهاتبوون له بهڕێزان نێچیرڤان بارزانی و قوباد تاڵهبانی سەرۆک و جێگری سهرۆك وهزیرانی هەرێمی کوردستان، كه له ههمان كاتدا سهرۆك و جێگری سهرۆكی ئهنجومهنهكهن، د. ئاشتی هەورامی وەزیری سامانە سروشتییەکان، ڕێباز حەملان وەزیری دارایی و عەلی سندی وەزیری پلاندان، دەستی پێکرد.
دانیشتنەکەی پەرلەمان سەبارەت بە گفتوگۆكردن بوو لهسهر ڕاپۆرتى هاوبهشى ههردوو لیژنهى دارایى و كاروبارى ئابوورى و وهبهرهێنان و لیژنهی پیشهسازى و وزه و سهرچاوه سروشتییهكان و گرفتی پشكی ههرێمی كوردستان له بودجهی گشتیی عیراق و ڕاسپاردهی پهرلهمانی كوردستان بۆ وهفدی دانوستانكاری ههرێمی كوردستان.
لە سەرەتای دانیشتنەکەدا بهڕێز د.یووسف محەمەد سادق، سەرۆکی پەرلەمانی کوردستان یاداشتی حهوت فراکسیۆنی پەرلەمانی کوردستانی خوێندەوە، كه تیایدا ئەو فراکسیۆنانە داوایان کردووە بۆ ڕێکخستنی دانیشتنەکە، ئەندامانی فراکسیۆنەکان لە هەردوو لیژنەی دارایی و کاروباری ئابوری و وەبەرهێنان و لیژنەی پیشەسازی و وزە و سەرچاوە سروشتییەکان و نوێنەری ئەو فراکسیۆنانەی ئەندامیان لە لیژنانەدا نییە، قسە بکەن. ئەم پێشنیارە خرایە دەنگەوە و بە زۆرینەی دەنگ پەسەند کرا، بۆ دانیشتنەکەش بە زۆرینەی دەنگ بڕیار درا دانیشنەکە نهێنی نەبێت، بەڵام ڕاستەوخۆ لە میدیاکانەوە پەخش نەکرێت، چونکە هەندێ داتا و زانیاری لە دانیشتنەکەدا دەخرێتە ڕوو، زیانی بۆ ڕەوتی دانوستاندنی هەرێم و بەغدا دەبێت.
دانیشتنەکە کاتژمێر 11 ی سەرلەبەیانی دەستی پێکرد، لهبهشی یهكهمدا ههریهك له بهڕێزان د. ئاشتی ههورامی وهزیری سامانه سروشتییهكان و ڕێباز حهملان وهزیری دارایی ڕاپۆرتی خۆیان خوێندهوه. بهڕێز وەزیری پلاندانان چەند ئامار و داتایەکی لەسەر پرسی ڕێژەی هەژاری لە هەرێمی کوردستان خستە ڕوو.
دواتر بهڕێز نێچیرڤان بارزانی لە وتەیەکیدا بۆ پەرلەمانتاران تیشکی خستە سەر کێشەکانی نێوان هەرێمی کوردستان و بەغدا و، بڕینی بودجەی هەرێمی کوردستان و پرسی ناردنی نەوت بۆ بازاڕەکانی دەرەوەی هەرێم و داهاتی نەوت و مووچەی فەرمانبەران و پەیوەندیی هەرێمی کوردستان و وڵاتانی دراوسێ و شەڕی تیرۆرستان و چەند پرسێکی دیكه، تەوەری سەرەکیی وتەکانی بهڕێز سهرۆك وهزیرانی هەرێمی کوردستان بوو.
پاشان دەرگای گفتوگۆ بۆ پەرلەمانتاران کرایەوە و لە دانیشتنەکەدا نزیکەی بیست پەرلەمانتار پرسیار و سەرنجیان لەسەر داهاتی نەوت و قەیرانی دارایی و پەیوەندییەکانی نێوان هەرێم و بەغداد هەبوو. پەرلەمانتارانی لیژنە تایبەتمەندەکانی ئەم بوارانە و ئەو پەرلەمانتارانەی کە فراکسیۆنەکانیان ئەندامیان لەو لیژنانەدا نەبوو، پرسیاریان لە ئەنجومەنی هەرێمی بۆ نەوت و گاز کرد، دواتریش لیژنەکە وەڵامی سەرجەم پرسیارەکانی پەرلەمانتارانیان دایەوە.
بهڕێز سەرۆکی پەرلەمانی کوردستان داوای کرد، ئەو پەرلەمانتارانهی لەو لیژنانەدا نەبووبن و نەیانتوانی پرسیار بكهن، دەتوانن پرسیار بۆ لیژنەی ناوبراو بنێرن، كه دەبێت بە زووترین کات وەڵامەکان بگاتەوە بە پەرلەمانتاران.
دوای زیاتر لە8 کاژێر گفتوگۆکردنی نێوان پەرلەمانتاران و ئەنجومەنی هەرێمی بۆ نەوت و گاز، دانیشتنەکە کاژێر 8ی ئێواره کۆتایی هات و لە کۆنگرەیهكی ڕۆژنامەنووسیدا هەریەک لە بهڕێزان نێچیرڤان بارزانی و قوباد تاڵەبانی سهرۆك و جێگری سەرۆک وهزیرانی هەرێمی کوردستان ناوەڕۆکی دانیشتنەکەیان بۆ ڕۆژنامەنووسان خستە ڕوو.
ئەمرۆ جێگری پارێزگاری مازندەرانی كۆماری ئیسلامی ئێران و وەفدێك لە نوێنەرانی كەرتی تایبەت و بەرێوەبەرە حكومییەكانی ئەو پارێزگایەو و ژمارەیەك لە نوێنەرانی شارە كوردییەكانی ئیلام و مەریوان لە پەرلەمانی ئێران و سەركونسۆڵی نوێی كۆماری ئیسلامی ئێران لە سلێمانی، سەردانی دیوانی پارێزگای سلێمانیان كردوو لەلایەن بەهرۆز محەمەد ساڵح پارێزگاری سلێمانییەوە پێشوازیان لێ كرا.
لە دیدارێكدا كە ژمارەیەك لە بەرێوەبەرە ئیدارییەكانی پارێزگای سلێمانی و ژووری بازرگانی سلێمانی ئامادەی بوون، گەشەپێدانی پەیوەندییەكانی نێوان پارێزگای سلێمانی و پارێزگای مەزندەران و ئیلام تاوتوێ كرا.
لە دیدارەكە پارێزگاری سلێمانی و جێگری پارێزگاری مازندەران هەر یەكەو كورتەیەكیان لەبارەی توانا و ئیمكانیەت و پێشكەوتنەكانی پارێزگاكانیان خستەروو .
هەروەك تیشكی خسەسەر تایبەتمەندییەكانی پارێزگای مازندەران و رایگەیاند مازندەران لەرووی گەشتیارییەوە یەكێكە لە پارێزگا پێشەنگەكانی ئێران و ساڵانە 20 ملیون كەس سەردانی ئەو پارێزگایە دەكەن.
جێگری پارێزگاری مازندەران، ئاماژەی بۆ ئەوە كرد "دەیانەوێت پەیوەندیی و هەماهەنگییەكانیان لە بواری بازرگانی و گەشتیاری و ئاڵوگۆڕی ئەزمووندا" لەگەڵ پارێزگای سلێمانی گەشەپێ بدەن.
وتیشی: دەمانەوێت ناوەندێكی بازرگانی بەهێز لە شاری سلێمانی بكەینەوە. هەروەك رایگەیاند "هەلومەرج بۆ وەبەرهێنانی هاوبەش لەنێوان هەردوو پارێزگاكەدا لەبارە"
لەبەرامبەردا پارێزگاری سلێمانی وێرای بەخێرهاتنی وەفدەكە، تیشكی خستەسەر گەشەكردنەكانی پارێزگای سلێمانی و پەیوەندییە مێژووییەكانی هەرێمی كوردستان و كۆماری ئیسلامی ئێران.
پارێزگار رایگەیاند لە بواری گەشتیاری و پیشەسازیدا سلێمانی گەشەكردنێكی باشی بە خۆیەوە دیووەو تەئكیدی كردوە" سلێمانی و مازندەران دەتوانن لەبواری گەشتیاریدا هەماهەنگی و هاوكاری بكەن.
پارێزگار لەبارەی دەرفەتەكانی وەبەرهێنان لەبواری پیشەسازیدا لەسلێمانی روونكردنەوەی داو رایگەیاند وەبەرهێنەرە ئێرانییەكان دەتوانن بێنە پارێزگای سلێمانی بۆ كاری وەبەرهێنان و بەپێی یاسای وەبەرهێنانیش هەموو كار ئاسانییەكیان بۆ دەكرێت.
پارێزگار راشیگەیاند دەرفەتی كاری زۆر لە سلێمانی لەبەردەستە. هەر لەكۆبوونەوەكەدا پارێزگاری سلێمانی لەبارەی بارودۆخی مەرزە رەسمیەكانەوە رایگەیاند: بەهۆی رێكەوتننامەكانی لێكگەیشتنی پارێزگای سلێمانی و پارێزگا هاوسنورەكانی كۆماری ئیسلامی ئێران زۆربەی كێشەی خاڵەسنورییەكان چارەسەركراوەو تەنیا كێشەی گواستنەوەی یەكسەرەی كاڵاكان ماوە كە ئەویش لە هەوڵی چارەسەركردنیداین و بە پێكهاتنی كابینەی نوێی حكومەتی هەرێم ئەو كێشەیەش چارەسەر دەبێت.
لە كۆبوونەوەكەدا تەئكید لە هەماهەنگی زیاتری نێوان كەرتی تایبەتی هەردوو پارێزگاكە كرایەوە.
سێ شەممە, 20 ئایار 2014
دواى ئهوهى ئێوارهى دوێنێ له لایهن گرووپى پارتهكانى پهرلهمانى بهریتانیاوه ئێوارهخوانێكى بۆ ساز كرا، پێشنیوهڕۆى ئهمڕۆ سێشهممه 20ى مایسى 2014یش له دووهمین ڕۆژى سهردانه فهرمییهكهیدا بۆ بهریتانیا، نێچیرڤان بارزانى سهرۆك وهزیرانى ههرێمى كوردستان و شاندى یاوهرى له لایهن "بۆریس جۆنسۆن" شارهدارى لهندهنهوه پێشوازییان لێ كرا.
له كۆبوونهوهیهكدا كه ژمارهیهكى بهرچاوى ڕاوێژكاران و بهرپرسانى بهڕێوهبهرایهتیى ناوخۆى لهندهن بهشدار بوون، شارهدارى لهندهن خۆشحاڵیى خۆى به سهردانى سهرۆك وهزیرانى ههرێمى كوردستان و شاندى یاوهرى بۆ لهندهن دهربڕى و هیواى خواست ئهم سهردانه ببێته دهرفێكى باش بۆ پهرهپێدانى زیاترى پهیوهندییهكانى ههردوولا.
له كۆبوونهوهكهدا تیشك خرایه سهر دهرفهتى كار و وهبهرهێنان بۆ كارساز و بزنسمانان و وهبهرهێنهرانى لهندهن له ههرێمى كوردستان و پتهوكردنى پهیوهندیى نێوان ههولێر و لهندهن و پوختهیهك لهسهر كار و پڕۆژهكانى ئهو كۆمپانیایانهى لهندهن پێشكهش خرایه ڕوو كه له ههولێر و ههرێمى كوردستان به گشتى كار دهكهن. ههروهها باس لهو بوارانه كرا كه تیایدا دهكرێ له ههولێر سوود له ئهزموونهكانى لهندهن وهربگرێت.
لاى خۆیهوه نێچیرڤان بارزانى وێڕاى دهربڕینى خۆشحاڵى بهم سهردانهى بۆ لهندهن، ویستى حكوومهتى ههرێمى كوردستانى بۆ پتهوكردنى پهیوهندییهكان لهگهڵ بهریتانیا دووپات كردهوه و جهختى لهسهر ههبوونى پهیوهندیى ڕاستهوخۆى نێوان بهڕێوهبهرایهتیى ههولێر و لهندهن كردهوه، بۆ ئهمهش شارهدارى لهندهن و شاندێكى كهرتى تایبهتى شارهكهى بانگهێشتى ههولێر كرد تا باشتر و له نزیكهوه ههرێمى كوردستان بناسن و وهبهرهێنهرانیان هان بدهن بۆ ئهوهى بێن له ههرێمى كوردستان كار بكهن و به تایبهتیش له بوارهكانى گهشتیارى و ژێرخاندا دهرفهتى كار به دهست بهێنن.
لهم سهردانهدا ههر یهك له د. ئاشتی هەورامی وەزیری سامانە سروشتیەكان، د. عهلى سندى وهزیرى پلاندانان، كامەران ئەحمەد وەزیری ئاوەدانكردنەوە و نیشتەجێكردن و سەرۆكی دەستەی وەبەرهێنان بە وەكالەت، قوباد تاڵەبانی بەرپرسی فەرمانگەی هەماهەنگی و بەدواداچوون له ئهنجومهنى وهزیران، فەلاح مستەفا بەرپرسی فەرمانگەی پەیوەندییەكانی دەرەوەی حكوومەت، سەفین دزەیی گوتەبێژی فەرمیی حكوومەت، بهیانى سامى عهبدولڕهحمان نوێنهرى حكوومهتى ههرێمى كوردستان له بهریتانیا و ژمارهیهك له ڕاوێژكاران، یاوهرى نێچیرڤان بارزانى بوون.
سێ شەممە, 20 ئایار 2014